İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Öğretim Üyesi ve Sürdürülebilir Üretim ve Tüketim Derneği (SÜT-D) Başkanı Prof. Dr. Filiz Karaosmanoğlu, 2060'ta yıllık plastik atığın üç kat artarak 1 milyar tona ulaşacağının öngörüldüğünü belirterek, küresel kriz haline gelen bu kirliliğe son vermenin mecburiyet olduğunu söyledi.
Prof. Dr. Karaosmanoğlu, 5 Haziran Dünya Çevre Günü dolayısıyla AA muhabirine, plastiğin çevre ve sağlık sorunlarına etkisini değerlendirdi.
Bu maddenin günlük yaÅŸamda ve endüstride geniÅŸ kullanım alanına sahip olduÄŸunu ancak doÄŸru yönetilmediÄŸi takdirde ciddi çevre ve saÄŸlık sorunlarına yol açtığını belirten KaraosmanoÄŸlu, “Plastikler hafiflik, dayanıklılık ve hijyen avantajlarıyla yaÅŸamı kolaylaÅŸtırıyor ancak atık haline geldiklerinde, doÄŸada çözünmeden yıllarca kalabiliyor.” dedi.
– “Atık plastiklerin milli ham madde olmasını saÄŸlamalıyız”
PlastiÄŸi “gömülü enerji” olarak niteleyen KaraosmanoÄŸlu, “PlastiÄŸin hammaddesi olan petrol ve doÄŸal gaz da bu atıklarda gizli. Türkiye gibi enerji ithalatçısı ülkeler için atık plastik bir çöp deÄŸil, potansiyel bir yerli kaynaktır.” ifadelerini kullandı.
Karaosmanoğlu, şunları kaydetti:
“1950'den bu yana dünya genelinde 9,3 milyar ton plastik üretildi. BirleÅŸmiÅŸ Milletler Çevre Programı (UNEP) ve Ekonomik Kalkınma ve Ä°ÅŸbirliÄŸi Örgütünün (OECD) verilerine göre, bugüne kadar bunun 7 milyar tonu atık oldu. OECD, mevcut tüketim ve üretim eÄŸilimleri deÄŸiÅŸmezse, 2060 yılında plastik atıkların yıllık 1 milyar tona çıkacağını bildiriyor. Bugünkünün neredeyse üç katı. Bunun için ÅŸimdiden önlem alınması gerekiyor. Bireyler ve iÅŸ dünyası olarak seferberlik yapmalıyız. Kesinlikle her yerde tek kullanımlık plastik miktarını azaltmalıyız. Bu bir mecburiyet. Plastikleri kullanmalıyız, yaÅŸamımız için gerekli ama kesinlikle atık plastiklerin milli ham madde olmasını saÄŸlamalıyız. Azaltmak birinci müdahale olacak.”
– “Gelecek nesiller için harekete geçmek zorundayız”
Prof. Dr. Karaosmanoğlu, mikroplastiklerin deniz buzundan Everest Dağı'na, Mariana Çukuru'ndan sofralara kadar ulaştığını, bu kirliliğin ekosisteme ve insan sağlığına ciddi tehdit oluşturduğunu vurguladı.
Plastik kirliliğini önlemenin yüksek maliyetli bir süreç olmadığını dile getiren Karaosmanoğlu, çözümün döngüsel ekonomi yaklaşımıyla mümkün olduğunun altını çizdi.
UNEP'in plastik yaÅŸam döngüsünün doÄŸru yönetimiyle 2040'a kadar 4,5 trilyon dolarlık sosyal ve çevresel maliyetin önüne geçilebileceÄŸi tespitine dikkati çeken KaraosmanoÄŸlu, “Bu nedenle plastik atıkların ayrı toplanması, atıkların iÅŸ dünyasına kazandırılması ve geri dönüşüm sürecine girmesi hayati önem taşıyor. Uluslararası iÅŸ birliÄŸi ve yasal baÄŸlayıcılığı olan küresel anlaÅŸmalar bu sürecin temel taşı olmalı.” deÄŸerlendirmesinde bulundu.
Dünya Çevre Günü'nde “Plastik kirliliÄŸini birlikte yenebiliriz” çaÄŸrısını yineleyen KaraosmanoÄŸlu, “Tek kullanımlık plastik tüketimini azaltmak, atıkları ayrıştırarak geri dönüşüme kazandırmak, sadece çevreye deÄŸil, ekonomiye de katkıdır. Plastik kirliliÄŸi küresel bir kriz ama çözüm de elimizde. Gelecek nesiller için harekete geçmek zorundayız. Birey olarak da sorumluluÄŸumuz büyük.” diye konuÅŸtu.
