Fruktozun doÄŸal olarak meyve ve balda bulunduÄŸunu, ancak iÅŸlenmiÅŸ gıdalarda yüksek fruktozlu mısır ÅŸurubu (HFCS) formunda çok daha yoÄŸun ÅŸekilde karşımıza çıktığını belirten Dr. Öğr. Ãœyesi BektaÅŸ, “Gazlı içecekler, meyve aromalı içecekler, enerji içecekleri, bisküvi, gofret, hazır kek, soslar ve kahvaltılık gevrekler fruktoz açısından en yoÄŸun besinlerdir. Özellikle ÅŸekerli içeceklerde kullanılmasının nedeni hem daha ucuz olması hem de yoÄŸun tat vermesidir” diye konuÅŸtu.
‘FARKLI HASTALIKLARA NEDEN OLABÄ°LÄ°R’
Fruktozun doğal meyvelerde lifle birlikte tüketildiğinde sorun yaratmadığını vurgulayan Dr. Öğr. Üyesi Bektaş, aşırı tüketiminin ise ciddi riskler taşıdığına dikkat çekti:
"Obezite: Tokluk hissi yaratmaz, kalori alımını artırır.
Karaciğer yağlanması: Fruktoz neredeyse tamamen karaciğerde metabolize olur. Aşırı tüketimi karaciğerin yağ üretimini artırır ve alkol dışı yağlanmaya yol açar.
İnsülin direnci ve diyabet: Düzenli olarak şekerli içecek tüketimi Tip 2 diyabet riskini yüzde 20-25 artırır.
Kalp hastalıkları riski: Trigliserit seviyelerinde artışa neden olarak damar sağlığını olumsuz etkiler.
Diş sağlığı: Hem çürükleri artırır hem de asidik yapısıyla mineyi aşındırır."
‘SAÄžLIKLI ALTERNATÄ°FLER’
Åžekerli içeceklerin yerine su, soda, ayran, kefir, ÅŸalgam, ÅŸekersiz bitki çayları ve kompostonun tercih edilebileceÄŸini dile getiren Dr. Öğr. Ãœyesi BektaÅŸ, “Bu içecekler hem daha besleyicidir hem de vücuda zarar vermez” dedi.
‘TÃœRKÄ°YE’DE OBEZÄ°TE ALARMI’
Türkiye’nin Avrupa’da obezite oranı en yüksek ülkelerden biri olduÄŸunu hatırlatan Dr. Öğr. Ãœyesi BektaÅŸ, “15 yaÅŸ üstü bireylerin yüzde 20,4’ü, çocukların ise yüzde 10’u obez kategorisine girmektedir. Bir diÄŸer ifadeyle her 5 yetiÅŸkinden biri, her 10 çocuktan 1’i obezite sorunu yaÅŸamaktadır. En büyük tehlike, çocukluk ve ergenlik döneminde fruktoz tüketim alışkanlığının geliÅŸmesidir. Bu yüzden hem ailelerin hem de okulların önlem alması, ayrıca kamu politikaları ile toplumsal farkındalığın artırılması gerekiyor” ifadelerini kullandı.
‘FRUKTOZ TÃœKETÄ°MÄ°NÄ°N AZALMASI BÄ°REYE FAYDA SAÄžLAR’
Fruktoz tüketiminin azaltılmasının kısa vadede iÅŸtah kontrolünü kolaylaÅŸtırarak gereksiz kalori alımını önlediÄŸini dile getiren Dr. Öğr. Ãœyesi BektaÅŸ, “Ayrıca karaciÄŸer yaÄŸlanmasının yavaÅŸlamasına, kan ÅŸekeri dalgalanmalarının azalmasına ve enerjinin daha dengeli kullanılmasına katkı saÄŸlar. Uzun vadede ise obezite, Tip 2 diyabet, insülin direnci ve kalp-damar hastalıklarının geliÅŸme riskini belirgin ölçüde düşürür” açıklamasında bulundu.
‘GÃœNLÃœK YAÅžAMDA ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER’
Ailelerin ve bireylerin günlük yaÅŸamda alabileceÄŸi önlemlere de deÄŸinen Dr. Öğr. Ãœyesi BektaÅŸ, “Evde ÅŸekerli içecek bulundurmamak, çocuklara erken yaÅŸta su içme alışkanlığı kazandırmak, dışarıda hazır içecek yerine ayran, maden suyu veya ÅŸekersiz bitki çaylarını tercih etmek en etkili yöntemlerdendir. Ayrıca etiket okuma alışkanlığını geliÅŸtirmek, market alışveriÅŸinde bilinçli seçimler yapmak ve tatlı isteÄŸini meyve gibi doÄŸal alternatiflerle gidermek de ÅŸekerli içecek tüketimini azaltmada oldukça faydalıdır” dedi.
DHA
Kaynak: SACITASLAN.COM
