Telefona Virüs Bulaştı mı Nasıl Anlaşılır?

Akıllı telefonlarımız, bankacılık işlemlerinden en özel anılarımıza kadar hayatımızın neredeyse tamamını içinde barındıran küçük birer asistana dönüştü. Hâl böyle olunca, bu kadar değerli bilgiyi barındıran cihazlarımızın güvenliği de büyük önem taşıyor.

Tıpkı bilgisayarlar gibi, telefonlarımız da kötü amaçlı yazılımların, yani virüslerin hedefi olabilir. Bu durum, kişisel bilgilerimizin çalınmasından maddi kayıplara kadar pek çok can sıkıcı sonuca yol açabilir. Peki, o meşhur "Acaba telefonuma virüs mü bulaştı?" şüphesi aklınıza düştüyse ne yapmanız gerekiyor?

Telefonda virüs olduğunu gösteren 10 yaygın belirti

Telefonunuzda virüs olduğunu düşünüyorsanız panik yapmadan önce durumu doğru analiz etmeniz gerekir. Bilgisayarlarda olduğu gibi telefondaki virüslerde genellikle arkasında bazı izler bırakır.

1. Aşırı yavaşlama ve sürekli donmalar

Telefonunuz eskisine göre gözle görülür şekilde yavaşladıysa, uygulamaları açarken çok bekletiyorsa veya sık sık donup tepkisiz kalıyorsa bu virüs olduğuna dair bir işaret olabilir. Virüsler arka planda sürekli çalışarak telefonunuzun işlemcisini ve belleğini (RAM) yorar, bu da performans düşüklüğüne neden olur.

2. Şarjın çok hızlı bitmesi

"Daha sabah şarj etmiştim, ne çabuk bitti bu?" diyorsanız, suçlu bir virüs olabilir. Kötü amaçlı yazılımlar, sürekli aktif kalarak telefonunuzun bataryasını normalden çok daha hızlı tüketir.

3. Kontrol dışı açılan reklamlar (Pop-up)

Telefonunuzun ana ekranında, kilit ekranında veya siz bir uygulama kullanmıyorken bile aniden beliren can sıkıcı reklamlar, "adware" olarak bilinen bir reklam virüsünün en net belirtisidir.

4. İnternet veri kullanımında anormal artış

Ay sonunda mobil veri paketinizin beklenmedik bir şekilde bittiğini fark ettiyseniz, telefonunuzun veri kullanım detaylarını kontrol edin. Virüsler, sizden habersiz olarak sürekli veri gönderip alarak internet kotanızı sömürebilir.

5. Telefonun aşırı ısınması

Oyun oynamadığınız veya şarja takılı olmadığı hâlde telefonunuzun kasası el yakacak kadar ısınıyorsa, bu durum arka planda çalışan bir virüsün işlemciyi aşırı zorladığı anlamına gelebilir.

6. Kendi kendine yüklenen uygulamalar

Telefonunuzun menüsünde daha önce hiç görmediğiniz ve sizin indirmediğiniz uygulamalar fark ettiyseniz, bu çok ciddi bir güvenlik açığının göstergesidir. Bu uygulamalar genellikle diğer virüsleri sisteme dâhil etmek için kullanılır.

7. Uygulamaların sürekli kapanması ve hata vermesi

Daha önce sorunsuz çalışan bankacılık ve sosyal medya uygulamalarınız aniden kapanıyor ve sürekli "Uygulama Yanıt Vermiyor" hatası veriyorsa, virüs sistem dosyalarına zarar veriyor olabilir.

8. Kendi kendine arama yapması ve mesaj göndermesi

Telefonunuzun sizden habersiz bir şekilde rehberinizdeki kişileri aradığını veya garip SMS'ler gönderdiğini fark ederseniz, bu durum virüsün telefonunuzun kontrolünü kısmen ele geçirdiğini gösterir.

9. Telefon faturanızdaki beklenmedik artış

Bazı virüsler, sizden habersiz olarak ücretli servislere SMS göndererek faturanızın kabarmasına neden olur. Faturanızı kontrol ettiğinizde bilginiz dışında abonelikler veya ücretler görürseniz şüphelenmelisiniz.

10. Güvenlik yazılımının çalışmaması

Eğer telefonunuzda bir antivirüs uygulaması varsa ve bu uygulama bir anda çalışmamaya veya hata vermeye başladıysa, virüs kendini korumak için güvenlik yazılımını devre dışı bırakmaya çalışıyor olabilir.

Telefonunuza virüs bulaştığını düşünüyorsanız ne yapmalısınız?

Adım #1: Telefonunuzu güvenli modda (safe mode) başlatmak, virüsün çalışmasını geçici olarak engeller. Bu moddayken şüpheli uygulamaları daha kolay kaldırabilirsiniz. (Telefon modelinize göre güvenli modda başlatma adımlarını internetten aratabilirsiniz.)Adım #2: Son zamanlarda indirdiğiniz veya tanımadığınız tüm uygulamaları kontrol edip kaldırın. Özellikle resmî olmayan mağazalardan (APK siteleri gibi) indirdiğiniz uygulamalara dikkat edin.Adım #3: Google Play Store veya Apple App Store'dan bilinen ve yüksek puan almış (Örn: Malwarebytes, Bitdefender, Norton) bir antivirüs uygulaması indirip tam bir tarama yapın.Adım #4: Eğer yukarıdaki adımların hiçbiri işe yaramazsa, son çare olarak telefonunuzu fabrika ayarlarına döndürmeniz gerekebilir. Unutmayın, bu işlem telefonunuzdaki tüm verileri (fotoğraflar, rehber, mesajlar) silecektir. Bu yüzden işlemden önce mutlaka verilerinizi yedekleyin.

iPhone'a virüs bulaşır mı?

Evet ancak Android'e göre çok daha zordur. Apple'ın kapalı ekosistemi ve sıkı App Store denetimleri sayesinde iPhone'lar oldukça güvenlidir ancak "jailbreak" yapılmış (kırılmış) bir iPhone'a virüs bulaşma olasılığı yüksektir. Kısacası genel bir kullanıcı için risk oldukça düşüktür.

Sadece bir internet sitesine girerek telefona virüs bulaşır mı?

Evet. "Drive-by download" adı verilen yöntemle, sadece kötü amaçlı bir siteyi ziyaret etmek bile, siz farkında olmadan telefonunuza bir yazılımın indirilmesine neden olabilir. Bu nedenle güvenmediğiniz linklere tıklamaktan kaçının.

Fabrika ayarlarına dönmek virüsü kesin olarak temizler mi?

%99 oranında evet. Fabrika ayarlarına sıfırlama işlemi, telefonun dâhili hafızasındaki tüm verileri ve uygulamaları silerek sistemi ilk günkü hâline döndürür. Bu işlem neredeyse tüm virüsleri temizler ancak çok nadir görülen ve doğrudan sistemin ana belleğine bulaşan gelişmiş virüsler kalıcı olabilir fakat bu genel kullanıcılar için çok düşük bir ihtimaldir.

Kaynak: WEBTEKNO.COM