İsveç ve Norveç'te buzullar, iklim değişikliği nedeniyle gezegende devam eden ısınmanın da etkisiyle giderek artan bir hızla eriyor.
AB'nin yeryüzü inceleme programı Copernicus'a göre, Avrupa'da kayıtlara geçen “en sıcak” yılın yaşandığı 2024'te İsveç ve Norveç'te buzullar 1,8 metre eridi. Bunun “endişe verici” bir rakam olduğu ifade ediliyor.
Buzullardaki bu dramatik kayıp, bilim insanları ve çevre uzmanları arasında kaygılara yol açıyor.
Buzul bilimi uzmanları, bu eğilimin devam etmesi halinde, bu buzulların birçoğunun önümüzdeki on yıllar içinde tamamen yok olabileceği konusunda uyarıyor.
İsveç'te buzul bilimci olan Erik Huss, “Bu küçük buzullara dikkat etmemiz gerekiyor. Biz insanlar için inanılmaz derecede önemliler – enerji, tarım, su, her şey için! Dağların tüm ekolojisi bu suya bağlı,” diyor ve ekliyor:
“Ağustos ayında Kårsaglaciären'e vardığımızda, tüm cephenin çökmüş olduğunu görünce şok oldum. Kendimi kötü hissettim ve gözlerim yaşardı. Nasıl bu kadar çabuk yok olabilmişti?”
Bu yıl yoğun kar yağışı buzulların biraz toparlanmasına yardımcı oldu. Ancak profesör Nina Kirchner bunun sadece bir “yanılsama” söylüyor ve “Yoğun kar yağışını ‘güvende' olduğumuzun bir işareti değil. Uzun vadede bunun bir önemi olmayacağını, İsveç'te buzulların erimeye devam edeceğini biliyorum,” diye ekliyor.
Buzulların erimesi Dünya'nın iklim döngüsünün doğal bir parçası olsa da, bunun görülmemiş bir hızla gerçekleşmesi ekosistemlerin uyum sağlaması açısından “çok hızlı” bulunuyor.
Dünya Meteoroloji Örgütü'ne göre, gezegendeki tatlı suyun yaklaşık yüzde 70'i buzullardan ve kardan temin ediliyor ve tarımı, endüstriyi, enerji üretimini ve içme suyu kaynaklarını destekliyor.
Dünyanın her kıtasındaki 275.000'den fazla buzul, yaklaşık 700.000 kilometrekarelik bir alana yayılmakta ve tahminen 170.000 kilometreküp buz içermekte.
Su döngüsündeki rollerinin ötesinde, buzullar gezegenimizin tarihini yansıtıyor.
Buzullar, geçmişteki iklimlerin, çevresel değişikliklerin ve hatta insan faaliyetlerinin paha biçilmez kayıtlarını barındırıyor.
Buzullar çekildikçe, sadece bu yeri doldurulamaz tarihi arşivleri değil, aynı zamanda su döngüsüne bağlı kırılgan ekosistemleri de kaybediyoruz. Bu kayıp küresel biyoçeşitliliği tehdit etmekte ve gelişmesi binlerce yıl süren hassas ekolojik dengeleri bozmaktadır.
Dünya Meteoroloji Örgütü, gezegenin bu hızla ısınmaya devam ettiği bir senaryoda, İsveç'te beş buzuldan dördünün 2100 yılına kadar önemli ölçüde küçüleceği veya tamamen eriyeceği uyarısında bulunuyor.