Kıbrıs Türk Tabipleri Birliği Yönetim Kurulu adına Nöroloji Uzmanı Dr. Buse Çağın, 30 Mayıs Dünya Multipl Skleroz (MS) Farkındalık Günü dolayısıyla yayımladığı mesajda, erken tanının önemini vurguladı.
Çağın, mesajında MS hastalığının tam olarak nasıl başladığının bilinmediğini, hastalığın genellikle 20- 40 yaşları arasında ortaya çıktığını ancak çocuk ve daha ileri yaşlarda da görülebileceğini kaydetti.
MS’in kadınlarda görülme sıklığının erkeklere göre 2 kattan daha fazla olduğunu belirten Çağın, yaklaşık 3 milyon kişinin MS hastası olduğunu ifade etti.
-Belirtiler
Çağın, belirtiler arasında bulanık görme, güçsüzlük, karıncalanma hissi/duyu kayıpları, dengesizlik, hafıza sorunları, yorgunluk, anksiyete, depresyon, yorgunluk, idrara sık gitme ve kaçırmanın bulunduğunu ifade etti.
Çağın belirtilerle ilgili şu bilgileri paylaştı:
“Görme Problemleri: Multipl Skleroz hastaları genellikle bulanık görme, çift görme veya görme alanında kısmi kayıplar yaşayabilir. Optik sinirin iltihaplanması (optik nörit) nedeniyle görme sorunları ortaya çıkabilir.
Güçsüzlük: MS hastaları genellikle bacaklarında, kollarında veya vücudunun diğer bölgelerinde güç kaybı yaşar. Bu, sinirlerin hasar görmesi ve beyinden kaslara giden sinyallerin etkilenmesiyle ilgilidir.
Duyu Kayıpları: Hastalar dokunma, tat, koku, işitme veya görme duyularında normalden farklı algılamalar yaşayabilirler. Özellikle dokunma duyusu, MS hastalarında sıklıkla etkilenir ve bu, günlük yaşamlarında önemli zorluklara yol açabilir.
Bilişsel Sorunlar: MS hastaları konsantrasyon, hafıza, dikkat ve diğer bilişsel işlevlerde azalmalar yaşayabilir. Bu, günlük yaşam aktivitelerini etkileyebilir ve işlevselliği düşürebilir.
Denge Problemi: MS, beyin ve omurilikteki sinirlerin hasar görmesi nedeniyle koordinasyon ve denge sorunlarına sebep olabilir. Bu durum, düşme riskini artırabilir ve yürüme zorluğuna yol açabilir.
Kas Katılığı: MS hastalarında sıklıkla görülen spastisite, yani kas katılığı, hareketleri kısıtlar ve ağrıya neden olabilir.
Konuşma Problemleri: Sinir hasarı, konuşma kaslarını etkileyebilir, bu da konuşmada bozukluk, yavaşlama veya yutkunma zorluğuna neden olabilir.
Duygusal Değişiklikler: MS, duygusal dalgalanmalar, depresyon veya ani duygu değişimleri gibi psikolojik etkilere yol açabilir.”
-MS tanısı
MS hastalarında engelliliğin önlenebilmesi için doğru ve erken tanının önemi olduğunu kaydeden Çağın, “Hastanın öyküsü, nörolojik muayenesi, laboratuvar tetkikleri ve MR görüntülemeleri birlikte değerlendirilerek hastaya uygun tedavi başlanmaktadır” dedi.
-Tedavi
Bağışıklık sistemi üzerinden etki eden tedaviler uygulandığını belirten Çağın, şunları kaydetti:
“Bunlar arasında hap şeklinde, cilt altı veya kas içi, bazen de damar yolu ile uygulanan tedaviler yer almaktadır. Her hastada uygulanan tedavi o hastanın klinik, radyolojik ve laboratuvar bulgularına göre planlanmakta ve gerek duyulduğunda ilaçlar arasında geçişler yapılabilmektedir. Dünyada kullanılan ilaç tedavilerin önemli bir kısmına ülkemizde de ulaşılabilmektedir.
Bunların yanında diyetisyenlerin, fizyoterapistlerin, psikologların desteği ile multidisipliner destek sayesinde hastaların hastalıkları ile olan birlikteliklerine yardımcı olunmaktadır. Düzenli egzersiz, yoga, pilates, beslenme tarzında değişiklik gibi tamamlayıcı uygulamalar da yaşam kalitesine olumlu katkı sağlayabilmektedir.”
Çağın, Multipl skleroz (MS) hastalığının, merkezi sinir sistemini (beyin ve omurilik) etkileyen en yaygın hastalıklarından biri olduğunu kaydetti.