Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığınca Haydar Aliyev Merkezi'nde düzenlenen “Dilde, Fikirde, İşte Birlik: Türk Dünyasının Geleceği” başlıklı panel kapsamında Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hülya Kasapoğlu Çengel'in moderatörlüğünde oturum yapıldı.
Oturumda, Azerbaycan Basın Konseyi Yönetim Kurulu Üyesi Akif Aşırlı, Türk Akademisi Başkan Yardımcısı Ashat Kessikbayev, Kırgızistan Cumhuriyeti Cogorku Keneş Milletvekili Dastanbek Cumabekov, Özbekistan Kalkınma Stratejisi Merkezi Dış Politika ve Güvenlik Alanındaki Reformların İzlenmesi ve Analizi Dairesi Başkanı Farruh Hakimov, KKTC Cumhurbaşkanı Özel Danışmanı Gökhan Güler ve Türk Devletleri Teşkilatının (TDT) Macaristan Temsilciliği İcra Direktörü Balazs Hendrich konuşma yaptı.
İsmail Gaspıralı'nın ortaya koyduğu “dilde, fikirde, işte birlik” şiarının boş bir slogan olmadığını belirten Prof. Dr. Kasapoğlu, “Bu şiarın içi doludur. Bu büyük bir formüldür. Bu formülü çözmek lazımdır.” dedi.
Azerbaycan Basın Konseyi Yönetim Kurulu Üyesi Aşırlı, Türk dünyasının birliğini istemeyen bazı güçlerin bu konuda çalıştıklarını ve TDT'nin tüm baskılara rağmen önemli bir kuruluş haline geldiğini ve KKTC'nin de bu teşkilata gözlemci üye olduğunu belirterek, “KKTC'nin TDT'ye asil üye olacağına inanıyoruz. Bizim TDT'den beklentilerimiz çok.” şeklinde konuştu.
Farklı milletlerden oluşan Avrupa ülkelerinin sağlam bir birlik oluşturduğunu kaydeden Cumabekov, kardeş olan Türk devletlerinin en az Avrupa Birliği (AB) gibi güçlü bir birliktelik kurması gerektiğini vurguladı.
Cumabekov, “Türk dünyasında 300 milyon insan yaşıyor. Dilimiz, dinimiz aynı. Biz kardeşiz. Fakat sesimiz onlar gibi çıkmıyor. Türk dünyasında her zenginlik var. Fakat Türk dünyasının sesi dünyada çok çıkmıyor. Biz beraber olursak Türk dünyasının geleceği de iyi olur. Birbirimizin sıkıntısını kendi sıkıntımız gibi görürsek o zaman Türk dünyasının gerçek birliği mümkün olur.” ifadelerini kullandı.
Türk Akademisi Başkan Yardımcısı Kessikbayev ise konuşmasında TDT kapsamında ortak alfabe konusunda yapılan çalışmaları ve elde edilen sonuçları anlattı.
Kessikbayev, TDT üyesi ülkelerin uzmanlarının ortak alfabe hususunda mutabakat sağladığını hatırlatarak, “Ortak alfabe ile dilde birlik şiarının ilk adımı atılmış oldu. Bir sonraki aşama ortak tarih yazımıdır.” diye kaydetti.
Özbekistan Kalkınma Stratejisi Merkezi Dış Politika ve Güvenlik Alanındaki Reformların İzlenmesi ve Analizi Dairesi Başkanı Hakimov, Türk devletleriyle dostluk ve kardeşlik ilişkilerini geliştirmeyi sürdürmek istediklerini kaydetti.
Hakimov, Özbekistan'ın TDT’nin daha da güçlenmesi için katkı sağladığını belirterek, üye ülkelerin aralarındaki ilişkileri derinleştirmesi gerektiğini belirtti.
TDT Macaristan Temsilciliği İcra Direktörü Hendrich ise TDT'nin uluslararası alanda daha etkin olmasını istediklerini kaydetti.
Hendrich, “Macaristan olarak Türk dünyası ile Avrupa arasında köprü rolü oynayabiliriz.” dedi.“En büyük gücümüz Türk dünyasının birlik, beraberlik ve dayanışmasıdır”
KKTC Cumhurbaşkanı Özel Danışmanı Güler, KKTC'ye verdiği destek için Azerbaycan'a ve Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'e teşekkür etti.
Güler, Azerbaycan'ın 2. Karabağ Savaşı'nda elde ettiği zaferin Türk dünyasında sergilenen birlik ve beraberliğin sembolü haline geldiğini söyleyerek, “En büyük gücümüz Türk dünyasının birlik, beraberlik ve dayanışmasıdır. Bir araya geldiğimizde, dayanışmamızı gösterdiğimizde, neleri başarabileceğimizin en son örneği işte Karabağ zaferidir. Kıbrıs Türk halkı, Türk dünyasından, Karabağ zaferinde gösterilen destek ve dayanışmanın benzerini KKTC için göstermelerini istiyor.” diye konuştu.
Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'nin AB ile TDT üye ve gözlemci üyelerinden Kazakistan, Kırgızistan, Türkmenistan ve Özbekistan'ın imzaladıkları “stratejik ortaklık” belgesine veto tehdidiyle baskı ve şantajla Birleşmiş Milletlerin (BM) 541 ve 550 sayılı kararlarına bağlılıklarını belirten tek satırlık bir ekleme yapılmasını sağladığını hatırlatan Güler, “Bunun Kıbrıs Türk halkını fazlasıyla üzdüğü açıktır. Ancak Kıbrıs Türk halkı, Türk devletlerine ve halklarına duyduğu güven ve kardeşlik hukuku hiç azalmamıştır. Geleceği hep birlikte ve azimle inşa edeceğiz.” ifadelerini kullandı.
Güler, Kırgızistan Dışişleri Bakanı Ceenbek Kulubayev'in “KKTC'de temsilcilik açabiliriz” şeklinde açıklamalarda bulunduğunu hatırlatarak, Kırgızistan'a teşekkür etti.